Monitoren van condities Basiskwaliteit Natuur

Het werken aan Basiskwaliteit Natuur gaat via maatregelen die condities (abiotiek, inrichting en beheer) in een gebied moeten verbeteren. Als deze condities inderdaad verbeteren, zouden de algemene soorten moeten volgen. Om te weten of de maatregelen het gewenste effect hebben is het belangrijk om te monitoren en indien nodig bij te sturen: ‘doen-leren-beter-doen’. Op dit moment zijn er weinig methodieken ontwikkeld die zich richten op het monitoren van Basiskwaliteit Natuur. Hieronder vind je de tools en informatie die op dit moment beschikbaar zijn voor het monitoren van de condities in het algemeen.
Bron foto: Vrij gebruik (Brandportal WUR)

Monitoren van abiotische condities

Inhoudsopgave

Voordat er een start kan worden gemaakt met het monitoren van de condities is het belangrijk dat er een nulmeting is gedaan. De methodiek hiervoor staat beschreven op de pagina in kaart brengen van de kwaliteit van een landschap. Veelal kunnen dezelfde methodieken gebruikt worden voor periodieke monitoring van de condities.

Er zijn meetnetten en kaarten van condities beschikbaar waar periodiek gebruik van gemaakt kan worden, om zo de ontwikkelingen bij te houden. Deze kaarten en meetnetten zijn te vinden op de pagina in kaart brengen van de kwaliteit van een landschap.

    Monitoren van inrichting en beheer

    Voordat er een start kan worden gemaakt met het monitoren van de inrichting en beheer is het belangrijk dat er een nulmeting is gedaan. Hoe je dit kunt doen staat nauwkeurig beschreven op de pagina in kaart brengen van de kwaliteit van een landschap. Veelal kunnen dezelfde methodieken worden gebruikt als bij het in kaart brengen. Op dit moment zijn er een hoop tools in ontwikkeling en zodra deze zijn uitgewerkt zullen ze op deze pagina worden toegevoegd.

    Tool landschapskwaliteit
    Er is een tool in ontwikkeling die aan de hand van landschapselementen komt tot een beoordeling van de Basiskwaliteit van het landschap. De tool houdt rekening met kenmerkende landschapselementen in verschillende landschapstypen (domeinen), en de kwaliteit daarvan.

    Raamwerk waterschappen
    Dit raamwerk geeft een overzicht van indicatoren waarmee toestand en trend van biodiversiteit en de inzet voor het herstel van de biodiversiteit in beeld kunnen worden gebracht. Het raamwerk wordt in dit rapport gepresenteerd. Om toestand en trend van de biodiversiteit in beeld te brengen is aangesloten bij de KPI-systematiek van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel.

    Vlinderstichting Jeroen van der Brugge, Sinusmaaien in Drents-Friese Wold

    Netwerk Ecologische Monitoring
    Het Netwerk Ecologische Monitoring analyseert systematisch de biodiversiteit in Nederland, inclusief vogels, zoogdieren, paddenstoelen en vlinders, in samenwerking met vrijwilligers en organisaties. Dit is een goede manier om kwalitatief goede meetresultaten te krijgen van een gebied.

    Evalueren en bijsturen

    Voor je aan de slag gaat met Basiskwaliteit Natuur, is samen met de stakeholders een visie en doel opgesteld. Waarschijnlijk streven jullie in het gebied naar Basiskwaliteit Natuur of hoger. Daarna zijn maatregelen uitgevoerd die op dit doel aangestuurd hebben, zodat de condities voor Basiskwaliteit Natuur op orde kwamen. Als de condities in orde zijn, zouden de algemene soorten van het gebied moeten volgen.

    Kijk in de evaluatie of je dit doel hebt bereikt door het evalueren van de condities. Voldoen ze aan de voorwaarden die je tevoren op basis van het Kennisdocument Basiskwaliteit Natuur (pdf: 12.9 MB) stelde? (Aan een verdere uitwerking van de condities per landschapstype wordt gewerkt, als deze verschijnt wordt deze hier geplaatst).

    Om zeker te weten of de soorten de condities gevolgd zijn en dus weer algemeen zijn, kun je ook soorten monitoren zie de pagina monitoren van soorten.

    Als uit de evaluatie blijkt dat maatregelen niet hebben geleid tot het gewenste resultaat (het doel) dan is het nodig om de maatregelen bij te sturen en de cyclus opnieuw te volgen. Dit leidt tot een cyclische werkwijze (zie plaatje).

    Als de maatregelen het gewenste effect hebben bereikt, een gezonde leefomgeving waar algemene soorten algemeen zijn, dan spreken we van een Basiskwaliteit Natuur in het gebied. In sommige gebieden, met name waar grote antropogene invloeden zijn, zal het bereiken van Basiskwaliteit Natuur de hoogst haalbare natuurkwaliteit zijn.

    Cyclische werkwijze voor Basiskwaliteit Natuur op basis van het principe ‘lerend beheren’ en ‘doen-leren-beter doen’.