Boeren

Op het platteland vervult biodiversiteit een belangrijke multifunctionele rol. Het zorgt onder meer voor natuurlijke plaagbestrijding, bestuiving en bodemvruchtbaarheid. Biodiversiteit is daarom erg belangrijk voor het produceren van voedselgewassen. Om onze voedselsystemen te transformeren tot natuurinclusieve, eerlijke en gezonde productieketens is biodiversiteitsherstel noodzakelijk. Verscheidene boeren en agrofoodbedrijven nemen daarom maatregelen om biodiversiteit niet langer negatief, maar juist positief te beïnvloeden.

Biodiversiteit in de praktijk vergroten voor boeren

Het vergroten van biodiversiteit op landbouwgebied kan effectief plaatsvinden door het integreren van landschapselementen en het aannemen van natuurinclusieve benaderingen. Door landschapselementen en natuurinclusieve praktijken te omarmen, kunnen boeren door de stimulatie van biodiversiteit een ecologisch evenwicht bevorderen. Hierdoor kunnen zij profiteren van de positieve effecten op zowel milieu als landbouwproductie.

Landschapselementen (landelijk gebied). Het vergroten van biodiversiteit op boerenbedrijven kan worden bereikt door de integratie van landschapselementen. Praktische strategieën omvatten agroforestry, aanleg van bloemrijke randen en bermen, aanleg van biodiverse heggen, natuurlijke waterbeheersing, habitatrestauratie.

Maatregelen voor natuurinclusieve akkerbouw. Akkerbouw speelt een prominente rol in het Nederlandse landschap en kan bijdragen aan biodiversiteitsherstel. Akkerbouwers kunnen binnen hun teeltsysteem maatregelen nemen, bijvoorbeeld vogelakkers en kruidenrijke randen, om biodiversiteit te stimuleren.

Maatregelen voor natuurinclusieve melkveehouderij. De melkveehouderij heeft de potentie om aanzienlijk bij te dragen aan het herstel van de Nederlandse biodiversiteit. Om dit te bereiken, is het belangrijk om melkveehouders inzicht te geven in maatregelen die zij kunnen nemen. Voorbeelden zijn niet-kerende grondbewerking en de toepassing van kruidenrijk grasland.

Bron foto: Fogelina Cuperus

    Verdienmodellen

    Boeren kunnen diverse verdienmodellen hanteren om bij te dragen aan biodiversiteit. Daarvoor is het belangrijk dat biodiversiteitsprestaties zo eenduidig mogelijk kunnen worden berekend, bijvoorbeeld met Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s). Daarnaast kunnen er in veel gevallen ook nog subsidies worden aangevraagd. Het combineren van duurzaamheid met economische kansen creëert win-winsituaties voor boeren en biodiversiteit.

    Meten biodiversiteitsprestaties. Het eenduidig meten van de prestaties die boeren en landbouwers leveren op het gebied van biodiversiteit kan een enorme bijdrage leveren aan een steeds duurzamer, gezonder verdienmodel. Hiervoor zijn verschillende biodiversiteitsmonitoren, bijvoorbeeld voor de melkveehouderij en akkerbouw, in ontwikkeling op basis van KPI’s.

    Stapeling van beloningen. Op basis van de biodiversiteitsmonitoren wordt er op verschillende plekken gewerkt aan een stapeling van beloningen. De stapeling van beloningen wordt bereikt doordat verschillende partijen vanuit de voedselketen, het bedrijfsleven en de overheid boeren en landbouwers belonen voor hun inzet op het gebied van biodiversiteit. Op deze manier worden zowel ecologische winsten als economische winsten geboekt.

    Beloning via keurmerken. Als agrifoodbedrijf is het soms lastig om biodiversiteitsherstel te financieren op eigen kosten. In veel gevallen kunnen de extra kosten gedekt worden via keurmerken. Een voorbeeld daarvan is ‘On the way to PlanetProof’.

    Rentekorting. Indien je als agrifoodbedrijf wilt bijdragen aan biodiversiteitsherstel is het mogelijk om rentekorting te krijgen op leningen. Hierdoor proberen banken boeren te belonen voor hun biodiversiteitsprestaties.

    Monitoring

    Biodiversiteitherstel is een belangrijk onderdeel van een duurzame toekomst. Het is daarom van groot belang om regelmatig te controleren hoe effectief onze inspanningen zijn. Een goed controlesysteem omvat het gebruik van meetbare doelen, hierbij kan gebruik gemaakt worden van bijvoorbeeld KPI’s of de BIMAG. Door monitoring van de genomen maatregelen krijgen boeren belangrijke inzichten of het een positief effect heeft op het biodiversiteitsherstel.

    KPI systematiek voor biodiversiteit. Het ontwikkelen van KPI's voor biodiversiteit in de context van boeren is van groot belang om duurzaam landbeheer te bevorderen. Eerder heeft Naturalis een overzicht gemaakt van de biodiversiteits KPI’s. Daarnaast organiseert het Deltaplan workshops over de KPI-systematiek die voor de boerensector zeker interessant zijn.
    Lees meer (link: https://toolbox-all4biodiversity.nl/dossier/kpi-systematiek-voor-biodiversiteit-dossier)